Blockchain teknolojisini kısaca özetlemek gerekirse, veri işlemlerinin yetkisiz değişikliklere, saldırılara ve bozulmalara karşı dayanıklılığını artırmak için dağıtılmış bir işleme mimarisi kullanan bir bilgi yönetimi teknolojisi olan blockchain ayrıca bitcoin gibi kripto para birimi ürünlerinin yükselişiyle kamu profili elde etti.
Sürdürülebilir yaşam için birçok adımın atıldığı günümüz dünyasında ürünlerin sürdürülebilir ve insancıl süreçlerden geçtiğine dair tedarikçilerin veya satıcıların söylediklerine güvenmekten başka yapılabilecek bir şey kalmıyor. Zira, bu süreçleri kontrol etmek için yapılabilecek düzenli denetimlerin de fazladan bir iş yükü ve masraf oluşturacağı aşikâr.
OR kodlarla “yemden tabağa” ilkesi
Uluslararası koruma örgütü World Wildlife Fund (WWF), Pasifik ton balığı endüstrisi için bir blockchain izlenebilirlik aracını test etmek ve uygulamak amacıyla blockchain sistemleri geliştiricisi ConsenSys ve Sea Quest ile çalışıyor. Bu sistemle yakında basit bir akıllı telefon taraması ton balığı ambalajının tüm hikâyesini “yemden tabağa” kadar ortaya çıkarabilecek ve balığın hiçbir köle işçiliği veya dahil olan diğer baskıcı koşullar olmadan avlandığını onaylayacak.
Süreç içinde balık yakalandıktan sonra Radyo Frekansı ile Tanımlama (RFID) aracılığıyla etiketlenir ve ardından nihai perakende teslimatına kadar işlemin her aşamasında verilen QR kodlara sahip olur.
Ekolojik hizmetler
Oxford Üniversitesi Coğrafya ve Çevre Okulu üyesi Daniel Oberhauser tarafından yapılan bir araştırmayla Afrika’da vahşi yaşamın korunması için blok zincirin faydaları analiz edilmiş ve sonucunda çevresel izlemenin etkinliği, verimlilik, işlem maliyetleri, hakkaniyet ve fayda dağılımı olarak farklı kategorilerde değerlendirmeye tabi tutulmuş.
Bu bilinçle ekolojik hizmetler için blok zinciri tabanlı bir Ödeme-Kavram Kanıtı (PES-POC) gelişimi sürüyor. Üç bileşenden oluşan yapı şöyle:
- Alıcı (sponsor) ve satıcı (sağlayıcı) hesaplarını barındıran blok zinciri tabanlı bir akıllı sözleşme yöneticisi
- Google Earth’te çalışan bir arazi örtüsü sınıflandırma algoritması (yaşam ortamının bakımını doğrulamak için)
- Yukarıdaki bileşenleri istemci arayüzlerine bağlayan bir web hizmeti bağlantısı (sponsorlar ve vahşi yaşamı koruma sağlayıcıları)
Akıllı sözleşme, sistemi yolsuzluğa karşı oldukça dirençli hale getirir. Bu araç, sponsorlar ve vahşi yaşamı koruma uygulayıcıları arasındaki tam anlaşmayı yapılandırabilir. Sistem, potansiyel olarak birden fazla kaynaktan birden fazla nihai alıcıya kadar tazminat ödemelerini aracı olmadan ve sözleşmede programlanmış tazminat kurallarına uygun yönetebilir. Ücretler, para birimi dönüştürme, banka hesabı yönlendirme ve yetkisiz, üçüncü taraf yönlendirmeleri gibi eski düzenleri karıştıran karmaşıklıklar olmadan alıcıların akıllı telefon tarafından barındırılan dijital cüzdanlarında sona erecek. Google Earth Engine, performansın otomatik olarak doğrulanması ve tazminat ödemelerinin onaylanması için ortamın bakımını doğrulamak üzere arazi ve bitki örtüsü durumunu izler.
Dijital cüzdandaki kripto para birimi, yerel para birimine karşı değer dalgalanması riskini taşır. Kripto süreçlerinin diğer önemli endişesi, ilişkili yüksek enerji tüketimi ve Sera Gazı Emisyonu etkisidir. Ancak bu dezavantaj, yenilenebilir enerji elektriğinin artan şekilde benimsenmesi, blok zinciri işlemenin verimliliğini kolaylaştıran gelişmeler ve veri merkezi yarı iletken donanım verimliliğinde devam eden teknolojik gelişmelerle hafifletilebilir.
Blockchain teknolojisinin geleceği
Çevre korumada Blockchain teknolojisi büyük bir potansiyele sahip; uygulaması, koruma planlaması ve verimli yaban hayatı koruma programı dahil olmak üzere sosyo-ekonomik faaliyetlere yönelik kullanılabilir. Sözleşmeli performans doğrulaması ve verimli tazminat dağıtımı, çevre koruma girişimlerinin etkinliğini büyük ölçüde artırabilir ve böylece yatırımın sosyal getirisini en üst düzeye çıkarabilir.
Aynı zamanda bitcoin ve diğer kripto para birimlerinin geleceği konusundaki tartışmalarda küresel enerji tüketiminin büyük ölçüde artacağı değerlendirmesi yapılıyor. Uzmanlar iklim krizinin etkisinin kötüleşmesiyle birlikte, kripto para birimlerinin faydalarının çevresel maliyetlerinden daha fazla olup olmadığı sorusuna dikkat çekerek iklim krizi hususunda dikkatli olunması gerektiğinin de altını çiziyor.
