Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), zorunlu askerlik hizmetine alternatif kamu hizmeti seçeneğinin sunulmamasını hak ihlali olarak değerlendirdi. Bu karar, Kıbrıs’ta yaşayan ve yedek subay olarak her yıl bir gün hizmet yapmak zorunda olan bir avukatın, vicdani ret hakkını kullanarak askerlik görevini reddetmesi sonucu hapis cezası alması üzerine verildi. Avukat, dini, felsefi veya anti-militarist inançları gereği askerlik hizmetini yerine getirmeyi reddettiğini belirterek, alternatif sivil hizmet yapmaya hazır olduğunu ifade etmişti.
T24’ten Gökçer Tahincioğlu’nun haberine göre, AİHM daha önce vicdani ret hakkını ülkelerin takdirine bıraksa da, bu karar ile düşünce, vicdan ve din özgürlüğüne yönelik bir ihlal olduğunu belirtti. Bu karar, zorunlu askerlik uygulayan ve vicdani retçilere alternatif hizmet sunmayan diğer ülkeler açısından da emsal teşkil edebilir.
Kuzey Kıbrıs Lefkoşa’da yaşayan avukat, askerlik hizmetini yerine getirdikten sonra yedek subay olarak her yıl bir gün hizmet yapması gerektiği için çağrıldı. Bu görevi birkaç kez yerine getirdikten sonra gitmeyi reddettiği için önce para cezasına çarptırıldı, daha sonra ise hapis cezasına mahkûm edildi. Avukat, Lefkoşa’nın askersizleştirilmesi ve Kıbrıs’taki barışçıl çözüm arayışlarına katılımıyla biliniyor.
AİHM’nin kararı, Kuzey Kıbrıs’taki durumu Türkiye’ye bağlı olarak değerlendiriyor ve davayı Türkiye aleyhine inceledi. Mahkeme, zorunlu askerliğe alternatif kamu hizmeti sunulmamasının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 9. Maddesini ihlal ettiğine karar verdi.
Bu karar, vicdani ret hakkı ile ilgili mevzuatta değişiklik yapılması gerektiğini gösteriyor ve ileride benzer davalar için referans oluşturacak bir emsal teşkil ediyor. AİHM’nin bu kararı, vicdani ret hakkını kullanmak isteyen bireyler için önemli bir adım olarak görülüyor.
