11-12 Ekim 2024 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenen “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Göç ve İnsan Hakları Uluslararası İstişare Konferansı”, göç ve insan hakları konusunda önemli tartışmalara sahne oldu. Anayasa Mahkemesi ve Göç İdaresi Başkanlığı iş birliğiyle gerçekleştirilen konferans, üst düzey yargı üyeleri ve uluslararası hukukçuların katılımıyla yapıldı.
Göç Politikalarının İnsan Haklarına Uygunluğu Vurgulandı
Konferansın açılış konuşmalarını Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Hâkimi Saadet Yüksel yaptı. Başkan Özkaya, göçün devletlerin yönetsel ve toplumsal yapısına büyük etkileri olduğunu belirterek, göç politikalarının hukuk devleti ilkelerine uygun bir şekilde düzenlenmesi gerektiğini vurguladı. Göçlerin temel sebebi olan savaş, katliam ve ekonomik zorluklar nedeniyle milyonlarca insanın yurtlarını terk etmek zorunda kaldığını ifade eden Özkaya, Filistin ve Gazze’de yaşanan insan hakları ihlallerine de dikkat çekti.
AİHM ve Anayasa Mahkemesi’nin Göçmen Haklarına Yönelik İçtihatları
Başkan Özkaya, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi’nin göçmen hakları konusunda önemli içtihatlar geliştirdiğini ve bu kararların göç olgusunu insan hakları temelinde ele aldığını belirtti. Göçmenlerin yaşam hakkı, sınır dışı edilme süreçleri ve idari gözetim gibi konularda bu mahkemelerin önemli kararlar verdiğini vurguladı. Ayrıca, göçmenlerin etnik köken, din veya renk temelinde ayrımcılığa uğramaması gerektiğini ve nefret söylemleriyle mücadelenin önemini dile getirdi.
Uluslararası Katılım ve Tartışmalar
Konferansa AİHM yargıçları, Azerbaycan ve Romanya Anayasa Mahkemesi üyeleri ile Türk yargı mensupları katıldı. Oturumlarda, göç ve insan hakları ilişkisi detaylı bir şekilde ele alındı. İlk oturumda AİHM Başkan Yardımcısı Arnfinn Bardsen ve Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Basri Bağcı sunum yaptı. Diğer oturumlarda, AİHM Hâkimi Lorraine Schembri Orland, Anayasa Mahkemesi Üyesi İrfan Fidan ve Danıştay Onuncu Daire Başkanı İbrahim Topuz göçmen haklarına yönelik uluslararası ve ulusal yargı kararlarını değerlendirdi.
Göç Politikalarının İnsan Hakları Temelinde Şekillendirilmesi
Konferans, göç politikalarının daha adil ve insan haklarına uygun bir çerçevede şekillendirilmesine katkı sağlama amacıyla düzenlendi. Başkan Kadir Özkaya, bu tür uluslararası etkinliklerin göçmenlerin haklarının korunmasında hukuk sistemlerine önemli katkı sağladığını belirtti.
