Avrupa Birliği (AB) Adalet Divanı, İtalya’nın uzun süreli oturum sahibi üçüncü ülke vatandaşlarının sosyal haklardan faydalanmalarını 10 yıllık oturum şartına bağlamasının haksız olduğuna karar verdi. Divan, bu sürenin 5 yıl olduğuna ve aksi muamelenin dolaylı ayrımcılığa gireceğine hükmetti.
İlk Başvuru Napoli’den Geldi
İtalya’da uzun süreli ikamet hakkı sahibi iki üçüncü ülke vatandaşı, sosyal yardımlardan faydalanabilmek için ‘son 2 yılı kesintisiz olmak üzere, 10 yıllık ikamet’ şartını yerine getirmedikleri için cezaya çarptırıldı. Bunun üzerine Napoli’deki mahkeme, Adalet Divanı’na başvurarak görüş talep etti.
Dolaylı Ayrımcılık Tespiti
AB Adalet Divanı, mahkemenin yardımları almanın 10 yıllık oturum şartına bağlanmasının AB hukukuyla uyumlu olup olmadığını inceleme talebi üzerine İtalya’yı haksız buldu. Divan, bu uygulamanın ‘dolaylı ayrımcılık’ olduğuna karar verdi. Mahkeme, “Üçüncü ülke vatandaşlarının uzun süreli ikametgahları için sosyal güvenlik, sosyal yardım veya sosyal koruma tedbirine erişim, en az 10 yıl bir üye ülkede ikamet etmiş olma şartına bağlı kılınamaz” ifadesini kullandı.
Kararda, üçüncü ülke vatandaşlarına uzun süreli ikamet statüsü verilmesi için bir üye ülkede yalnızca 5 yıl yasal ve sürekli ikamet etme koşulunun bulunduğu ve söz konusu haklarla ilgili ülke vatandaşlarıyla aynı muameleye tabi tutulması gerektiği hatırlatıldı.
Vize Reddinde ‘Kötüye Kullanım’ Şüphesi Haklı Bulundu
AB Adalet Divanı, Kamerunlu bir öğrencinin 2020’de Belçika’da üniversite eğitimi almak için yaptığı başvurunun reddedilmesine yönelik ulusal mahkemenin kararını da değerlendirdi. Divan, üye ülkelerin ‘kötüye kullanılacağı’ gerekçesiyle vize vermeyi reddetme hakkının bulunduğuna hükmetti.
Afrika’daki Frankofon ülkelerin vatandaşları, dil engeli bulunmadığı için yüksek öğrenimlerinde Belçika’yı sıklıkla tercih ediyor. Üniversitelerden kabul ve burs almalarına rağmen eğitim vizesi alamayan öğrenciler, bu durumu sık sık protesto ediyor.