Anayasa Mahkemesi (AYM), Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kamu görevinden çıkarılıp başka bir KHK ile görevine iade edilenlerin tazminat talebinde bulunamayacaklarına ilişkin kuralı Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti.
Kararın Detayları ve Gerekçesi
Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, Danıştay 5. Dairesi, 7098 sayılı kanunun 2. maddesinin ilgili fıkrasının Anayasa’ya aykırı olduğunu öne sürerek iptal talebinde bulundu. Söz konusu madde, KHK ile görevinden çıkarılıp daha sonra iade edilen kişilerin tazminat talebinde bulunmalarını engelliyordu.
Danıştay’ın İtiraz Gerekçesi:
- Göreve iade edilen kişilerin, hukuka aykırı olarak görevlerinden çıkarıldıkları kabul edildi.
- Hukuka aykırı tedbirlere maruz kalanların maddi ve manevi zararlarının tazmini için idari ve yargısal yollara başvurabilmesi gerektiği savunuldu.
- Bu hakkın engellenmesinin, Anayasa’nın kişilerin haklarını koruma yükümlülüğüne aykırı olduğu belirtildi.
Anayasa Mahkemesi’nin Kararı: Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, oy birliğiyle düzenlemeyi Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. Kararın gerekçesinde, KHK ile görevine iade edilen kişilerin tazminat talebinde bulunamamasının devletin kişilerin maddi ve manevi varlıklarına yönelik müdahalelere karşı etkili bir giderim mekanizması sağlaması yükümlülüğüyle bağdaşmadığı vurgulandı.
Mahkeme ayrıca, daha önce 2022 yılında OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu tarafından göreve iade edilenlerin de tazminat taleplerini engelleyen düzenlemeyi iptal ettiğini hatırlatarak, bu karar doğrultusunda 2024 kararında da aynı sonuca ulaştığını belirtti.
Sonuç ve Etkileri
Bu karar, KHK ile görevden alınan ve ardından iade edilen kamu çalışanlarının, görevden alınmaları nedeniyle uğradıkları maddi ve manevi zararlar için tazminat talebinde bulunabilmelerinin önünü açtı. Bu, OHAL döneminde görevden alınan ve sonradan görevlerine iade edilen kişilere haklarını arama konusunda yeni bir hukuki dayanak sağladı.