16.05.2024 Tarihli ve 32548 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan gelişmeler…
- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına, Yargıtay Daire Başkanı Muhsin ŞENTÜRK’ün Seçilmesi Hakkında Karar (Karar: 2024/119), Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
- Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. İşbu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
- Koyun ve Keçi Türü Hayvanların Tanımlanması, Tescili ve İzlenmesi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. İşbu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
- Sığır Cinsi Hayvanların Tanımlanması, Tescili ve İzlenmesi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. İşbu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
- Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No: 6), Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. İşbu Yönetmelik uyarınca Mücbir sebep hali kapsamında 7440 sayılı Kanuna göre başvuru ve ödeme süreleri belirlenmiş ve 31/8/2024 tarihinde çeşitli illerde bitecek olan mücbir sebep haline ilişkin yapılandırma düzenlemeleri yapılmıştır. İlgili Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
- İthalatta Gözetim Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (No: 2024/4), Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. İşbu Tebliğ yayımı tarihini takip eden otuzuncu gün yürürlüğe girecektir.
- İthalatta Gözetim Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (No: 2024/5), Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. İşbu Tebliğ yayımı tarihini takip eden otuzuncu gün yürürlüğe girecektir.
- Anayasa Mahkemesinin 22/2/2024 Tarihli ve E: 2023/34, K: 2024/60 Sayılı Kararı), Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Küçükçekmece 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin itirazen yaptığı başvuruda 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 27. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “…ilân…” ibaresinin Anayasa’nın 2., 5., 20., 36. ve 141. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptaline karar verilmesi talep edilmiştir. TMK 27. Maddesinin 2.fıkrasında yer aldığı üzere “Adın değiştirildiği nüfus siciline kayıt ve ilân” Denilmiştir. Anayasa Mahkemesi, ilanın kapsamının ne olacağı, bu bağlamda ilanda kişisel veri niteliğindeki hangi bilgilere yer verileceği, ilanın şekli ve usulü konusunda herhangi bir düzenleme yapılmamasından bahisle bu bilgilerin kapsamının keyfiliğe izin vermeyecek şekilde belirli ve öngörülebilir olmasını sağlayacak kanuni güvencelere yer verilmediğini, ad değişikliğinin ilanında kişisel veri niteliğindeki bilgilerden hangilerinin ve nasıl kullanılacağına yönelik güvencelerin ve temel ilkelerin kanunla belirlenmemesi Anayasa’nın 13 ve 20. maddeleriyle bağdaşmadığına hükmetmiştir. Kararda 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 27. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “…ilân…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE, “…ve…” ibaresinin İPTALİNE oybirliğiyle karar verilmiştir. İşbu Karar Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girecektir.
- Anayasa Mahkemesinin 7/3/2024 Tarihli ve E: 2023/126, K: 2024/67 Sayılı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. İşbu kararda itiraz yoluna başvuran Kütahya 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, 12/4/2000 tarihli ve 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’nun 5. maddesinin birinci fıkrasının Anayasa’nın 10., 35. ve 46. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptaline ve yürürlüğünün durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. 4562 sayılı Kanun’un 5. maddesinin itiraz konusu birinci fıkrasında verilen hüküm uyarınca özel hukuk kişisi olan OSB’ler lehine kamulaştırma yapılmasına imkân tanındığı, böyle bir imtiyazın OSB ile aynı hukuki statüye sahip olan özel hukuk kişilerine tanınmamasının mülkiyet hakkının ihlaline sebebiyet verdiği, Anayasa ile sınırlanmış kamulaştırma hükümlerine kanunla istisna getirildiği belirtilerek kuralın Anayasa’nın 10., 35. ve 46. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür. Ek olarak, dava konusu kuralın uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız sonuçlar doğacağı belirtilerek yürürlüğünün durdurulmasına karar verilmesi talep edilmiştir. Anayasa Mahkemesi , 12/4/2000 tarihli ve 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’nun 4/7/2012 tarihli ve 6353 sayılı Kanun’un 20. maddesiyle değiştirilen 5. maddesinin birinci fıkrasına yönelik iptal talebi, 7/3/2024 tarihli ve E.2023/126, K.2024/67 sayılı kararla reddedildiğinden bu fıkra ilişkin yürürlüğün durdurulması talebinin reddine 7/3/2024 tarihinde oybirliğiyle karar verilmiştir. Anayasaya aykırılık iddiasına ilişkin mahkeme, 6353 sayılı Kanun’un 20. maddesiyle değiştirilen 5. maddesinin birinci fıkrasının Anayasa’ya aykırı olmadığına ve itirazın reddine oyçokluğuyla karar vermiştir.
- Anayasa Mahkemesinin 7/3/2024 Tarihli ve E: 2023/137, K: 2024/68 Sayılı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. İşbu Kararda, Danıştay İkinci Dairesi 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na 11/10/2011 tarihli ve 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 3. maddesiyle eklenen ek 41. maddenin beşinci fıkrasının birinci cümlesinin Anayasa’nın 2., 7. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülerek iptaline karar verilmesini talep etmiştir. Anayasa’nın kanunla düzenlenmesini öngördüğü konularda yürütme organına genel ve sınırları belirsiz bir düzenleme yetkisinin verilmesinin mümkün olmadığı, yeterlik sınavına girmeye hak kazanacakların düzenlendiği kuralda en az üç yıl çalışma şartı getirilmiş olmakla birlikte bu sınavın ne zaman yapılacağına ilişkin azami sürenin belirlenmediği, idareye bu konuda sınırsız bir tercih hakkı bırakılmasının kabul edilebilir olmadığı, mevcut durumun hukuki belirlilik ve istikrar ilkelerini zedelediği, kuralın Anayasa’nın 2., 7. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür. 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na 11/10/2011 tarihli ve 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 3. maddesiyle eklenen ek 41. maddenin beşinci fıkrasının birinci cümlesinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline oyçokluğuyla karar verilmiştir. İşbu Karar Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girecektir.
- Anayasa Mahkemesinin 7/3/2024 Tarihli ve E: 2023/195, K: 2024/71 Sayılı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. İtiraz yoluna başvuran Bozüyük 1. Asliye Ceza Mahkemesi (E. 2023/195) ve Erciş 2. Asliye Ceza Mahkemesi (E. 2024/12) 26/9/2004 tarihli ve 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un 18. maddesine 17/6/2021 tarihli ve 7328 sayılı Kanun’un 2. maddesiyle eklenen dördüncü fıkranın Anayasa’nın 2., 36. ve 138. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülerek iptaline karar verilmesini talep etmişlerdir. Mahkemeler itirazın gerekçesinde itiraz konusu kural ile Cumhuriyet Başsavcılarına gözetim ve denetim yetkisi tanındığı, ancak kuralda Cumhuriyet savcısının hangi kararlarının soruşturmayı sonlandıran karar niteliğinde olduğunun, Cumhuriyet başsavcılarının kuraldan kaynaklanan görev ve yetkilerini ne şekilde kullanacaklarının, bu yetkinin kullanılması durumunda taraflara herhangi bir bildirim yapılıp yapılmayacağının, denetlemenin sınırının ne şekilde belirleneceğinin ve hangi sürelerde tamamlanacağının, denetim sonucu verilecek kararların taraflara bildirilmesi durumunda Cumhuriyet başsavcısının bu kapsamda verdiği kararlara karşı bir itiraz yoluna başvurulup başvurulamayacağının açıklanmadığı belirtilmiştir. Ek olarak, Cumhuriyet başsavcılarının itiraz konusu kuraldan kaynaklanan yetkisinin uygulamada Cumhuriyet savcılarının kararlarının iadesi şeklinde kullanıldığı, ancak bu iade işleminin davanın taraflarına bildirilmediği, dolayısıyla kişilere bu kararlara katılma imkanı tanınmadığı, bu durumun savunma hakkını ihlal ettiği, Cumhuriyet savcısının kararlarının bu şekilde denetlenmesinin yargı bağımsızlığına aykırı olduğu ifade edilmiş ve bu nedenlerle kuralın Anayasa’nın 2., 36. ve 138. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür. Anayasa Mahkemesi, itiraza konu hükmün Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline oyçokluğu ile karar vermiştir. İşbu Karar Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girecektir.