28 Ocak Veri Koruma Günü’ne ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK) Başkanı Faruk Bilir, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi’nde yarın “108 Sayılı Sözleşme’nin 42. Yılında Türkiye’de Kişisel Verilerin Korunması” konulu konferans düzenleneceğini bildirdi. Bilir, konferansta “unutulma hakkı”, “mahremiyet” ve “yapay zeka uygulamalarında kişisel verilerin korunması” konularının ele alınacağını aktardı.
Avrupa Konseyi bünyesinde hazırlanan 108 sayılı Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunmasına Dair Sözleşme’nin 28 Ocak 1981’de imzaya açıldığını aktaran Bilir, Türkiye’nin sözleşmeyi imzalayan ilk ülkelerden olduğunu anımsattı.
Sözleşmenin, kişisel verilerin otomatik işlemlere tabi tutulması karşısında bireyin korunmasını amaçladığını belirten Bilir, Avrupa Konseyi tarafından 2006 yılında alınan kararla 28 Ocak’ın Veri Koruma Günü olarak ilan edildiğini dile getirdi.
Bilir, “Sözleşmenin kabul edilmesi, ülkemizin Avrupa Konseyi çerçevesinde oluşturulan ortak hukuk sistemine, kişisel verilerin korunması alanında da dahil olmasını sağlamıştır.” değerlendirmesinde bulundu.
“Unutulma hakkı talebi erişimin tamamen engellenmesi değildir”
Faruk Bilir, unutulma hakkını, “bireylerin geçmişte hukuka uygun olarak yayılmış ve doğru nitelikteki bilgilerinin, zamanın geçmesine bağlı olarak erişimden kaldırılmasını ya da gündeme getirilmemesini talep edebilmesi” olarak niteledi.
Unutulma hakkı talebi doğrultusunda verilerin silinmesinin, bu verilerin kaynak konumundaki internet sitesinden de kaldırılacağı anlamına gelmediğini belirten Bilir, “Arama sonuçlarının indeksten çıkarılmasına yönelik unutulma hakkı talebi, erişimin tamamen engellenmesi değil, bağlantıların kısmen kaldırılmasıdır.” diye konuştu.
Unutulma hakkının mutlak değil, istisnai bir hak olduğunu söyleyen Bilir, “Günümüzde teknoloji sayesinde unutma istisna, hatırlanma ise kural ya da olağan hale gelmiştir. Dolayısıyla unutulma hakkı, ilgili kişiler tarafından her koşulda ileri sürülebilen mutlak bir hak olarak görülmemelidir. Bu hak istisnai bir nitelik taşımakta olup her somut olay özelinde belirli kriterler çerçevesinde değerlendirme yapılmasını gerektirmektedir.” dedi.
“Unutulma hakkı için önce veri sorumlusuna başvurulmalı”
KVKK Başkanı Bilir, KVKK’ye göre arama motorlarının veri sorumlusu, arama motorları tarafından gerçekleştirilen faaliyetlerin de kişisel veri işleme faaliyeti olarak değerlendirildiğini belirtti.
“Unutulma hakkından yararlanmak isteyen kişinin kanun gereği öncelikle veri sorumlusu olan arama motoruna başvurması gerekir.” ifadelerini kullanan Bilir, unutulma hakkının kullanımına yönelik taleplerin iletimini kolaylaştırmak amacıyla sıklıkla kullanılan arama motorlarına bilgilendirmeler yapıldığını söyledi.
Bilir, “Bu bilgilendirmeler sonucu arama motorları tarafından ilgili kişilerin unutulma hakkı kapsamındaki taleplerini elektronik ortamda iletebilmeleri için adımlar atılıyor. Veri sorumlusu arama motorunun başvuru sahibinin talebini reddetmesi veya başvuru sahibine cevap vermemesi halinde KVKK’ye şikayette bulunulabilirler. Ayrıca başvurucu kişi doğrudan yargı yolunu da tercih edebilir.” diye konuştu.